Fietsers weten weinig over regels, borden en wetten. Dat blijkt uit de uitslag van het Nationaal Kampioen Fietsverkeersexamen. Ruim 10.000 mensen deden mee, slechts een kwart slaagde voor de test.
Eigenlijk zijn er niet zo gek veel regels en verkeersborden alleen voor fietsers. Zeker niet in vergelijking met het woud van borden en veelvoud aan regels voor automobilisten. En tóch zijn het er te veel om te onthouden. Van de meer dan 10.000 deelnemers van het Nationaal Kampioen Fietsverkeersexamen zakte precies 75%! Van de 25 vragen over voorrangsregels, rotondes, fietspaden, borden, boetes en uitritconstructies hadden zij er vier of meer fout.
Vouwfietsers zijn de netste fietsers
Mensen met een vouwfiets kennen de regels het best (36% geslaagd) en 31% van hen houdt zich altijd aan de regels. Alleen elektrische fietsers doen dat laatste iets vaker (32%), maar zij kennen die regels dan weer minder goed (slechts 23% geslaagd). Vouwfietsers mogen zich dus de netste fietsers van Nederland noemen. Mensen op een stadsfiets zonder versnellingen zijn de ‘slechtste’ rijders. Klopt het beeld van de stadse fietser op een oud barrel die lak heeft aan alle regels? Grotendeels wel. Want mensen op een stadsfiets zonder versnellingen houden zich het minst aan de regels (83%), kennen de regels het slechtst (78% gezakt) én maken zich naar eigen zeggen het meest schuldig aan irritant rijgedrag (53%), zoals ‘spookfietsen’, rijden op het trottoir of het niet uitsteken van de hand.
We kennen (bijna) alle voorrangsregels
Vouwfietser, stadsfietser of e-biker: gelukkig weet vrijwel iedereen hoe voorrang werkt. Vragen over situaties met haaientanden werden door vrijwel iedereen goed beantwoord. Wél heeft een minderheid moeite met rotondes. Zo denkt 13% dat fietsers daar altijd voorrang hebben. Gevaarlijk! Vuistregel: binnen de bebouwde kom hebben fietsers voorrang, daarbuiten gemotoriseerd verkeer. Let wel, ook dat gaat ook niet overal op. Borden en haaientanden blijven maatgevend.
43% wil een maximumsnelheid voor fietsers, e-bikers en racefietsers.
Jong en (zeer) oud kennen de regels minder goed
Van de deelnemers tussen 35 tot 74 jaar oud slaagde meer dan 25%. Van de 55 tot 64-jarigen zelfs 29%. Het slechtst scoorden jongeren van 18 tot 24 jaar (86% gezakt!) en 75-plussers (84% gezakt). Verontrustend, omdat juist jongeren veel fietsen. Hoog tijd dus voor extra aandacht op de scholen of een opfriscursus voor fietsers op leeftijd. Overigens slaagden mannen (29%) vaker dan vrouwen (22%).
Automobilisten weten meer
Rijd je auto, dan is de kans groot dat je beter op de hoogte bent van fietsregels dan een fietser zonder rijbewijs. Want automobilisten slaagden twee keer vaker dan deelnemers zonder rijbewijs: 26% versus 13%. Waarschijnlijk komt dat omdat zij ooit een theorie-examen succesvol hebben afgelegd. Toch zorgt die betere kennis niet voor voorbeeldig rijgedrag: 43% van de fietsende automobilisten zegt (veel) meer overtredingen op de fiets te maken dan in de auto.
Veel fietsers overtreden de regels
78% houdt zich niet altijd aan de regels. De top vijf overtredingen zijn: geen richting aangeven, fietsen op de stoep, rijden door rood licht, fietsen tegen de rijrichting in en met teveel alcohol op de fiets stappen.
42% is voor een alcoholverbod voor fietsers.
We worden nauwelijks bekeurd
Hoe vaak we ook over de stoep fietsen, een voetgangerszone doorkruisen of rijden zonder licht, het blijft meestal onbestraft. Slechts 3% van de fietsers heeft de afgelopen vijf jaar een bekeuring gekregen.
70% zegt: strenger optreden!
Zijn we blij met die lage pakkans? Nee! Zeven van de tien fietsers vindt dat de politie meer moet controleren op naleving van de regels. Het zijn voornamelijk ouderen die dat willen. Van de groep tot en met 24 jaar vindt 41% dat de politie fietsers meer moet controleren. In de groep 65 tot 74 jaar is dit twee keer zo hoog, namelijk 82%.
We voelen ons veilig
Toch voelt een grote meerderheid (78%) zich veilig op de fiets. Wel vindt een kwart van alle deelnemers dat de fietsveiligheid de afgelopen tien jaar is afgenomen. Weggebruikers die volgens fietsers het meest gevaar opleveren? Dat zijn automobilisten (41%), gevolgd door berijders van scooters en brommers (27%) en tot slot andere fietsers (15%). Groepen jongeren op de fiets (50%) spannen de kroon bij deze laatste groep, gevolgd door racefietsers (26%) en snelle e-bikers (10%).
Reactie Maarten Ligt, verkeerskundige ANWB
‘Veel deelnemers aan ons Fietsverkeersexamen willen meer controle op gedrag van fietsers. Dat zou een positieve ontwikkeling zijn, maar is in de praktijk nauwelijks uitvoerbaar. Fietsers moet je aan kunnen houden en daarmee wordt het arbeidsintensief voor de politie. Fietsen hebben immers geen kenteken dat gefotografeerd kan worden. Het grote aantal gezakte deelnemers is deels te verklaren doordat mensen nooit examen hebben hoeven doen om op een fiets te rijden. Verkeerslessen op de basisschool zijn zeker nuttig, maar ook vrijblijvend en ze leveren geen stevige basis op. Ook speelt mee dat fietsers de gevolgen van gebrek aan kennis en onjuist gedrag minder ernstig inschatten.’
Top 5 grootste ergernissen!
Vrijwel alle fietsers (96%) ergeren zich wel eens aan het rijgedrag van andere fietsers. En dan vooral hier aan!
1. Naast elkaar fietsen (25%)
2. Te hard rijdende wielrenners (17%)
3. Telefoneren tijdens het fietsen of met oordopjes rijden (13%)
4. Rijden zonder licht (11%)
5. Hand niet uitsteken bij afslaan (11%)
Over het onderzoek
Het Nationaal Kampioen Fietsexamen is in opdracht van Kampioen uitgevoerd door bureau TeraKnowledge in de maand februari. Aan het onderzoek hebben 10.000 respondenten deelgenomen. De resultaten geven een representatief beeld van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder op de variabelen geslacht, leeftijd, hoogste opleidingsniveau en woongebied (stedelijkheid en provincie). Alle gerapporteerde verschillen zijn statistisch significant.
Bron: ANWB
